معایب و مضرات آب صابون یا روغن حل شونده

آب صابونها یا روغن های حل شونده از جمله محصولات خنک کار و روانکاری  هستند که در اکثریت دستگاههای تراش به وفور استفاده می شوند و متاسفانه مشکلات سلامتی بسیاری را پیش روی کاربران گذاشته است که بسیاری از آنان از آنچه بر سرشان می رود مطلع نیستند؛ مقاله حاضر کوششی است در جهت آگاهی بخشیدن به این قشر کارگری زحمتکش و همه پرسنل خدومی که به نوبه خود درگیر فضای کاری ماشین کاری می باشند.لازم به یادآوری است که آنچه در این مقاله به آن پرداخته می شود مجموعه ای است مختصر از یافته های دانشمندانی که در عرصه بهداشت و سلامت جامعه خود پیگیر و پر تلاش بوده و عمر خود را صرف پیدا کردن مسایل ایمنی محیط کار کرده اند.

زمان تخمینی مطالعه: 7 minutes

انواع مایعات مخصوص تراشکاری

این مایعات به چهار نوع متفاوت به لحاظ ساختاری طبقه بندی می شوند که عبارتند از:

1. روغن های برش یا mineral oils
2. روغن های حل شونده
3. روغن های نیمه سنتزی
4. روغن های کاملا سنتزی

روغن های برش یا mineral oils

به طور کلی مشتقات نفتی بوده که به علت غلیظ بودن و مخلوط نشدن با آب تولید بخارات فراوان متراکم در فضا نموده که خود به دلیل وجود ترکیبات polynuclear hydrocarbons  –  که در زیر اشاره ای به آن میشود – استنشاق این فضای مملو از بخارات روغن فوق العاده خطرناک بوده و منجر به سرطانهای روده، حنجره، بیضه، مری و مثانه می شود . از طرفی به علت وجود همین مواد سمی و ومواجهه با پوست دست و بدن منجر به انواع سرطانهای پوست نیز می شود.

روغن های حل شونده

ترکیب اصلی این روغن ها یا به اصطلاح عامیانه آب صابون همان mineral oil ها می باشند که همان معضلاتی که در فوق به آن اشاره شد را دارند بانضمام اینکه این روغن ها به علت وجود افزودنیهای چون بایو سایدها، مشکلات دیگری را نیز به مشکل فوق اضافه می کنند که در ادامه به مشکلات برخی از این افزودنیها اشاره می شود

بایوسایدها

این مواد که به منظور جلوگیری از بو و بار میکروبی بسیار بالای آب صابون به مخزن آب صابون اضافه می شوند علاوه بر اینکه خود ماده سمی و خطرناک فرمالدیید را- به لحاظ استنشاقی و پوستی-  آزاد می کنند؛ منجر به تولید بیشتر ماده سرطانزای دیگری به نام نیتروز آمین خواهند شد که مشکلات مورد اشاره را دو چندان می کند.چنانچه از مواد آزاد کننده فرمالین استفاده نشود و به جای آن از ترکیبات تری آزین و اکسازولیدین استفاده شود خود این مواد نیز به تنهایی سمی و خطرناک می باشند؛ بنابراین استفاده از بایوسایدها یا میکروب کشها نه تنها مفید به فایده نخواهد بود بلکه مشکلی را به مشکلات قبلی نیز اضافه می کند.

 آلکانول آمینهای نوع دوم همراه با سدیم نیتریت

چنانچه این آمینها که نقش امولسیفایر را دارند با سدیم نیتریت که نوعی ضد زنگ می باشد ترکیب شوند منجر به ایجاد ماده شناخته شده و سرطانزای دی متیل نیتروزآمین می شود که متاسفانه پس از هر بار سرریز کردن میزان نیتروزآمین به نحو فزاینده ای بالا و بالاتر می رود.این امر به دو دلیل کاملا منطقی شکل می گیرد اولی آن عبارت است از storage time یا زمان ماند روغن حل شونده که هر چه این زمان بیشتر شود تولید ماده نیتروز آمین بیشتر خواهد شد و از طرفی کارفرما با استفاده از افزایش بایو سایدها سعی در بالا بردن عمر آب صابون می کند که خود همین عمل منجر به افزایش storage time  شده و مشکلات را دو چندان می کند.بنابراین سیرکوله کردن و افزایش بایو ساید برای بیشتر کردن طول عمر آب صابون صدمات جبران ناپذیری را متوجه کارگران خواهد کرد.

لازم به توضیح است که حضور آلکانول آمینهای نوع دوم بدون سدیم نیتریت هم میتواند بر اثر حرارت ماشینکاری و با حضور فرمالدیید حاصل از بیو ساید تبدیل به ماده نیتروزآمین گردد.

polynuclear hydrocarbon

این مواد علاوه بر اینکه خود در mineral oils  وجود دارند  بر اثر حرارت ایجاد شده بین قطعه تراش و ابزار تراش نیز در خود مخزن آب صابون تولید می شوند که با تعویض دیر به دیر مخازن؛ میزان تولید آنها نیز بیشتر خواهد شد و در نتیجه مخاطرات آن نیز افزایش خواهد یافت

مشکلات میکروبی آب صابون

به علت رقیق سازی با آب روغن های حل شونده و تجزیه این روغن ها به اجزای کوچکتر در اثر حرارت بین قطعه و ابزار تراش؛ محیط مناسبی برای رشد و تکثیر باکتریهای بسیار خطر ناک ایجاد شده که علاوه بر اینکه وجود این باکتریها در آب صابون معظلی خطرناک برای سلامتی کاربران می باشد به لحاظ اقتصادی نیز عمر آب صابون را کم کرده و منجر به تعویض زود هنگام آن خواهد شد.

فلذا مشکل بسیار اساسی این آب صابونها آلودگی زود هنگام باکتریایی می باشد.

کنترل PH محصول

با توجه به PH بالای آب صابونها و کنترل آنها به منظور جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی، این PH بالا باعث حساسیتهای پوستی می شود.

نتیجه:

با توجه به مشکلات مورد اشاره در آب صابونها؛ نیازمند محصولی خواهیم بود که علاوه بر استفاده از مواد اولیه غیر سمی و بی خطر؛ نسبت به حملات باکتریایی مقاوم بوده و مخزن آب صابون آلوده نگردد و مشکلات انسانی و زیست محیطی را باعث نگردد.

شرکت “نانو دانش کاسپین” با بهره گیری از متخصصین مجرب خود و با تکیه بر فناوری پیشرفته نانو تکنولوژی توانسته است به این مهم دست یافته و خالق محصولی گردد که مورد تایید و تمجید استفاده کنندگان محترم قرار گیرد.